De groepsaanpak is door veel gemeenten verlaten of heeft minder prioriteit gekregen. De resultaten van de specifieke groepsaanpak vielen over het algemeen wat tegen. De Beke-Ferwerda methode is inmiddels vervangen door een andere methode. De meeste sociale- en veiligheidspartners van de gemeente focussen bij de hulpverlening aan gezinnen en groepen nu meer op de individuele aanpak. Noem het de “persoonsgerichte aanpak op maat”. Na een lange zoektocht naar de juiste strategie en aanpak zijn alle betrokken partijen er nu van doordrongen dat er voor een succesvolle persoonsgerichte aanpak echt volledig “ontschot” moet worden. Anders gezegd de belemmeringen voor de samenwerking tussen het Sociale Domein en het Veiligheidsdomein moeten worden opgeheven om de gewenste aanpak te kunnen realiseren. De kans op een blijvend positief resultaat neemt daardoor substantieel toe.
De centrale overheid geeft het laatste zetje in de goede richting met de “Uitvoeringswet AVG` en nieuwe regelgeving voor de plannen van aanpak voor personen met verward gedrag.
De veranderde mindset dat het bij de aanpak van de problemen beter is om multidisciplinair te gaan samenwerken, begon hier en daar al vruchten af te werpen. Maar niet overal wilde men integraal gaan samenwerken. De nationale privacywetgeving werd, al dan niet terecht, gebruikt om bij een samen te stellen plan van aanpak niet alle relevante essentiële informatie onderling te hoeven delen. Het resultaat was dan vaak een halfslachtig en incompleet plan van aanpak dat bij uitvoering niet tot het gewenste resultaat leidde. Gevolg…….. frustraties bij de partners en bij de persoon waarvoor het plan van aanpak werd ontwikkeld. Te weinig of incomplete informatie belemmert het samenstellen van een breed sluitend plan van aanpak en de uitvoering daarvan.
Door de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) die op 25 mei 2018 in de lidstaten van de Europese Unie gaat gelden, wordt informatiedeling tussen het Sociaal Domein en het Veiligheidsdomein mogelijk. Uiteraard onder de in de AVG Uitvoeringswet opgenomen randvoorwaarden. Onze nationale privacywetgeving, zoals die is verwoord in de Wet bescherming persoonsgegevens, komt per 25 mei te vervallen. Hiermee vervalt ook het excuus voor de betrokken partners om geen persoonsinformatie met elkaar te delen.
Maar meer nog dan de nieuwe AVG regelgeving is het besluit van onze eigen centrale overheid baanbrekend om gemeenten per 1 oktober 2018 te verplichten om voor de aanpak van personen met verward gedrag een integrale domeinoverschrijdende sluitende aanpak te organiseren. Van gemeenten wordt verwacht dat men dit dus uiterlijk op 1 oktober aanstaande voor elkaar heeft. Dat zal nog wel wat voeten in de aarde hebben.
Actuele situaties
De druk op de gemeenten wordt hoog, zeker wanneer het gedrag van personen met verward gedrag en hun levensgevaarlijke gedragingen bijna dagelijks het journaal en de kranten halen. Hierbij wordt vaak de te kort schietende hulp en het ontbreken van een goede monitoring van de betrokken persoon door de overheidsinstanties onder het vergrootglas gelegd. Er is in korte tijd veel werk aan de winkel.
“wat is nu precies verward gedrag”.
Dat is inmiddels een veel gestelde vraag waarop legio antwoorden mogelijk zijn. Binnen dit bestek is een academische discussie hierover niet zinvol. Is de uitvoering van de Wet Bijzondere Opneming Psychiatische Ziekenhuizen (BOPZ) de maatstaf? Waar ligt het verschil tussen gevaarlijk desperaat handelen met dodelijke slachtoffers en een terroristische daad met dodelijke slachtoffers of een familiedrama? Binnen dit kader wordt gefocust op personen die door hun gedrag een gevaar zijn voor zichzelf of gezin of een gevaar zijn voor de directe leef- en woonomgeving danwel in de openbare ruimte een bedreiging vormen voor de Openbare Orde en Veiligheid. Het streven moet zijn dergelijke personen vroegtijdig op te merken, hulpverlening te starten en te voorkomen dat er onaanvaardbare en gevaarlijke escalatie in het gedrag plaats gaat vinden.
Een integrale, domeinoverschrijdende, sluitende aanpak niet alleen voor personen met verward gedrag.
Analoog aan deze nieuwe regelgeving voor de aanpak van personen met verward gedrag zou deze nieuwe vorm van samenwerking en aanpak onverkort ook voor de persoonsgerichte aanpak kunnen worden gebruikt. Daar kan, praktisch bezien, niets op tegen zijn. “Uniformiteit van proces ” zou hier zeer welkom zijn.
Vroegsignalering
Hoe krijg je dergelijke personen en gezinnen tijdig in beeld en hoe krijg je inzicht in de achterliggende problematiek. Wat is het sociale netwerk waarvan de persoon en het gezin deel uit maakt, etc. Verward of onsociaal gedrag ontstaat niet zomaar. Problemen: in de relatie; in de gezinssituatie; met de directe familie. Relatieproblemen, geestelijke- en/of financiële nood, zoeken naar eigen identiteit, segregatie, zorgmijdende polarisering, radicalisering, etc.
Kortom problemen en triggerfactoren voor ongewenst of gevaarlijk sociaal gedrag door personen, gezinsleden en gezinnen zijn er genoeg.
Totaal plaatje door samenwerking en gegevensuitwisseling.
Om mensen met problemen te kunnen helpen is een totaal plaatje nodig van de persoon, zijn leefgebieden en zijn intermenselijke relaties en sociale verbanden, zoals het gezin waarin hij thuis hoort. In de dagelijkse praktijk blijken de personen die intensieve hulp nodig hebben wel bij diverse instanties bekend te zijn. Bij de afzonderlijke instanties is vaak fragmentarisch informatie en kennis van een deel van het probleem bekend. De vraag is worden die gegevens door de diverse betrokken instanties wel voor deling aan elkaar of centraal beschikbaar gesteld. Gelet op de laatste ontwikkelingen op het gebied van de privacywetgeving (inwerkingtreding van de AVG op 25 mei 2018) treedt daarin een positieve kentering op. Maar door de huidige vorm van informatiedeling en de verschillende inrichtingsvormen van de diverse dossiers ontstaan losse elementen die niet leiden tot het opstellen van een homogeen plan van aanpak. Nu wordt het overzicht gemakkelijk verloren en regievoering op de hulpverleningsprocessen is amper of helemaal niet mogelijk. Dat er sprake is van een “multiproblem” situatie of “multiproblem gezin wordt pas duidelijk als de informatie en de dossiers van de sociale- en veiligheidspartners op een slimme manier in een SMART ingerichte software applicatie naast elkaar worden gelegd.
Informatie uitwisseling en multidisciplinair afstemmingsoverleg.
Na “vroegsignalering” van een persoon die hulp nodig heeft of de melding van een sociale- of veiligheidspartner dat een gezin hulp nodig heeft zal er tussen de partners toch een uitwisseling van informatie plaats moeten vinden om de situatie en de hulpvraag goed te kunnen interpreteren. Analyse en de invulling van de hulp dient in een multidisciplinair overleg plaats te vinden. Het moet geen vrijblijvend overleg worden waarbij elke partij “de kaarten tegen de borst houdt”. Er moet constructief worden samengewerkt door binnen de kader van de AVG persoonsgegevens te delen en gezamenlijk het probleem te benoemen en daar voor een domeinoverschrijdende sluitende aanpak te ontwikkelen.
De ISO 27001 gecertificeerde SMART ingerichte software applicatie “Gezinsaanpak”
Door de C3Group uit Leerdam is de SMART ingerichte software applicatie “Gezinsaanpak” ontwikkeld waarin, na vroeg signalering door een sociale- of veiligheidspartner, een “multiproblem” gezin volledig in beeld kan worden gebracht. Er kan met gebruikmaking van de informatie die bij de diverse samenwerkingspartners aanwezig is een gezinsdossier worden aangelegd waarin alle problemen van het gezin op detail zichtbaar worden gemaakt, zodat een volledige probleemstelling kan worden geformuleerd. De applicatie heeft een overlegfunctie waarbij de notulen en de besluitenlijst worden gegenereerd. Het gezinsplan kan in de applicatie stap voor stap worden ontwikkeld. De uitvoering van het plan van aanpak kan met de applicatie worden gemonitord. Het gezinsdossier biedt de mogelijkheid om met alle individuele persoonsdossiers van alle gezinsleden en de eventuele persoonsgerichte aanpakken koppelingen te maken. Hierdoor is het gezin in beeld maar ook alle gezinsleden afzonderlijk en de onderscheidenlijke plannen van aanpak. Dit voorkomt het uitvoeren van tegenstrijdige plannen van aanpak. In de individuele persoonsdossiers wordt de koppeling naar het gezinsdossier en de koppeling naar de andere gezinsleden ook aangegeven. Hierdoor ontstaat een overall regie over de aanpak van het gezin en de individuele gezinsleden. Daarnaast kan van het hele proces en de uitvoering van het plan van de gezinsaanpak managementinformatie
worden gegenereerd. Ons bedrijf ,de C3Group, en al onze SMART applicaties zijn officieel ISO 27001 gecertificeerd. Dat betekent dat ons bedrijf en onze software applicaties voldoen aan de eisen van de AVG. Voor u en ons een veilig gevoel.
Wilt u meer weten over de SMART ingerichte applicatie “Gezinsaanpak”of een van onze andere software applicatie neem dan gerust contact met ons op. Wij vertellen u er graag meer over.
Neem voor meer informatie contact op met de auteur van Platform OOV via:
Tel nr. : 088 – 505 82 30
E-mail: Contact@platformoov.nl
Robert van Brakel
Managing consultant bij C3Group. Robert is gespecialiseerd in de ontwikkeling van informatie- en regiesystemen voor complexe samenwerkingsverbanden en multidisciplinaire teams binnen zorg en veiligheid. Robert heeft in een 50-tal gemeenten en regionale organisaties meer dan 100 projecten uitgevoerd waarbij specifieke samenwerkingsprocessen en de opbouw van gezamenlijke dossiers door slimme software werden ondersteund. Robert is medeauteur van het boek ‘Ketensamenwerking, duurzaam werken in ketens en netwerken’.